Angst voor Vuurwerk/onweer

Vertaling van het artikel van Karolina Westlundt: 

Dogs and fireworks (30+ proven techniques to eliminate noise phobia)

Over honden en vuurwerk

(30+ bewezen technieken om geluidsangst te verminderen)

De gehele (originele) post is een lange post, meer dan 6000 woorden, hier hoor je in 3 minuten de basis van de schrijfster van deze post Karolina Westlund (in het Engels):

dogs and fireworks - reducing fear, stress and anxiety (youtube.com).

Meer interesse in het onderwerp?
Karolina Westlund gaf samen met Grisha Stewart een (betaald) webinar waarin het onderwerp uitgebreid werd besproken : Noise Phobia: How to Help Dogs with Karolina Westlund. (grishastewart.com).


Het vuurwerk/onweer is vandaag

Wat kun je op het laatste moment doen?
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen, op de dag zelf, om het makkelijker te maken voor je hond.

Als het vuurwerk/onweer al begonnen is op het moment dat je dit aan het lezen bent dan is dit wat je nu direct kunt doen, geen tijd te verliezen:

1.   Pas de omgeving aan

2.   Zorg voor afleiding

3.   Gedrag van de eigenaar

4.   Feromonen en geuren

5.   ‘Inbakeren’/druk

6.   Oefeningen en massage

7.   Voeding en medicatie

 

 1. Pas de omgeving aan

 Beperk het dier niet in zijn bewegingsruimte maar zorg voor toegang tot de favoriete schuilplaats. Dit is waarschijnlijk het allerbelangrijkste wat je kunt doen. Een dier de ruimte geven om zich te verschuilen, is hem de ruimte geven om om te gaan met de situatie.

Verminder de binnenkomende stimuli (aversieve geluiden, licht en geur) door de schuilplaats te bedekken met kussens of kleden. Heb je een mooie schuilplek gemaakt/gevonden, klop dan op de zijkant: wordt het geluid gedempt dan is de schuilplaats ok, resoneert het geluid in de schuilplaats dan zou dat de situatie juist verergeren. Geef het dier de keuze om al dan niet in de schuilruimte te gaan, sluit hem niet op.

De schuilplaats zal een rustige, knusse en uitnodigende plek moeten zijn. Je kunt wat gedragen kleren van de favoriete mens van het dier in de schuilplek leggen. Als geluidsflitsen doordringen in e ruimte moet de schuilplaats niet donker zijn maar juist goed verlicht. Is er geen schuilplaats beschikbaar, doe dan in elk geval de gordijnen dicht en de lichten aan. Ga niet weg, laat het dier niet alleen.

Geluiden met een hoge toon worden vaak weerkaatst en geabsorbeerd door grootte objecten, het is dus vaak makkelijker om te herleiden waar ze vandaan komen. Het is dus relatief makkelijk om ze te ontvluchten door op de juiste plek te schuilen. Geluiden met een lage frequentie, zijn minder goed te herleiden en hebben de neiging om door objecten heen te gaan. Dit maakt het lastiger om vast te stellen waar het geluid vandaan komt en omdat schuilen niet helpt is het lastiger voor het dier om met dit geluid om te gaan. Deze geluiden worden daarom als meer stressvol ervaren. Dus als je het geluid van onweer wilt reduceren heeft het bedekken van de schuilplaats weinig zin en is het slimmer om bijvoorbeeld naar een kelder te gaan.

Andere dingen die kunnen helpen qua omgeving:

  • De aanwezigheid van een niet-bange, bekende, vriendelijke honden.
  • Calming Caps – reduceren de hoeveelheid visuele informatie, hetgeen kalmerend zou kunnen werken (meer algemeen gebruikt om opwinding te voorkomen tijdens autoritten) ThunderCap for Dogs - Calming Cap – ThunderShirt.
  • Maskeer binnenkomende geluiden door elektrische apparaten te laten draaien zoals bijvoorbeeld de wasmachine of speel klassieke muziek af. Through a Dog’s ear heeft CD’s gemaakt die hebben bewezen honden nog beter te kunnen laten ontspannen dan klassieke muziek (Leeds & Wagner 2009). Eileen Andersson bespreekt nog andere ideeën om geluiden te maskeren (idealiter lage frequenties bevattend) in deze blogpost.
  • Mutt Muffs bedekken de oren van de hond om zo de hoeveelheid binnenkomend geluid te reduceren. Ze worden in het algemeen gebruikt gedurende lawaaiig vluchten in een vliegtuig.

De bovenstaande middelen moeten er niet voor zorgen, dat de zorgen van de hond groter worden door het gebruik ervan. Als een hond nog nooit Mutt Muffs heeft op gehad dan is dat niet zo’n handige keuze. Deze ideeën zijn allemaal bedoeld om de hond te laten kalmeren, niet om de situatie meer stressvol te maken.

 

2. Zorg voor afleiding

Doe wat je kunt om de hond onder reactieniveau te houden, dat betekent dat zijn alarmsystemen niet afgaan.

Karolina Westlundt kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om de hond onder reactieniveau te houden. Lees ook deze blogpost van Jennifer Cattet.

Samen iets doen heeft een dubbel potentieel gunstige gevolg: bewegen zelf kan zorgen voor stressreductie en dingen te gaan doen leidt je het dier af.

Een efficiente manier om je hond af te leiden kan zijn door iets gebruiken waarmee je normaliter makkelijk zijn aandacht en focus krijgt. Je kunt een trainingssessie doen, spelen, iets om op te kauwen geven of Hersenwerk kan ervoor zorgen dat hij zich zo kan focussen op de leuke dingen dat hij minder bezig is met het angstaanjagende geluid.

Het gaat niet over het ‘gewoon’ afleiden van het dier zodat de stimuli niet binnenkrijgt, het gaat om het veranderen van de emotionele staat van de hond. Zodat zelfs als de stimulus toch binnenkrijgt hij er minder door wordt beïnvloed. Door te vragen om ‘Happy Gedragingen’ komen we bovenaan op de optimismerekening bij de bank, een term die Tom Mitchell en Lauren Langman hier bespreken.

Daarnaast heeft het leren oplossen van problemen laten zien dat het ervoor kan zorgen dat angst verminderd. Misschien omdat het dier leert dat hij controle kan uitoefenen op bepaalde delen van zijn omgeving.

In een studie naar Duitse Herders werd gevonden dat honden die een levensstijl hadden waarin veel ruimte was voor spel, deze honden over het algemeen minder gestrest waren dan honden die minder speelden. Spel heeft een gunstig effect ook buiten de geluidsfobie-context (Roth et al., 2006).

 Een alternatieve benadering is dat je je hoort leert ‘te spreken’ als hij een blafsignaal kent, dit wordt besproken in deze post van Lee Charles Kelly.

 

3. Gedrag van de eigenaar

Het kan harstikke moeilijk zijn om rustig te blijven als je je zorgen maakt over je dier maar houd in gedachten dat de manier waarop jij je gedraagt invloed heeft op je hond.


Blijf rustig!
De gemoedstoestand van de eigenaar heeft heel veel invloed op de hond, het is aangetoond dat bezorgde hondeneigenaren een grotere kans hebben op honden die een geluidsfobie ontwikkelen.

Iedereen die zich met de hond bemoeit zal zich moeten voordoen als blij en rustig in plaats van gespannen:

Gebruik van een vrolijke stem kan risicovol zijn omdat een hond dat kan verwarren met angst. Kijk uit met troosten van het dier door een verdrietige stem te gebruiken, dat kan dingen erger maken.

Straffen: vermaningen, pijnlijke stimuli zoals een draai om de oren of zelfs een hard geluid of stem zouden de angst kunnen doen toenemen, zeker als het dier al gevoeliger is.

Gooi wat van het favoriete lekkers van de hond naar hem toe direct na elke donderklap of vuurwerk – of zelfs naar elk geluid! De hond leert geluid te associëren met iets wat hij heel lekker vindt. Harde geluiden leiden tot lekkers. Zachte geluiden leiden tot lekkers. Hoge geluiden leiden tot lekkers, Lage geluiden leiden tot lekkers … je begrijpt waar ik heen wil. Dit betekent dat je in deze fase van het jaar altijd lekkers bij je hebt.

 De techniek wordt getoond in het onderstaande filmpje. Ondanks dat de omgeving vol afleidingen is en bol staat van alle geluiden wordt elk geweerschot gevolgd door ‘Yess’ en lekkers. Ondanks dat de hond wat oncomfortabel is in de situatie, is de focus op de eigenaar en pakt hij gretig elk stukje lekkers. Het alternatief had erger kunnen zijn: https://www.youtube.com/watch?v=lLX8kvqWiqo.

Als de hond geen lekkers meer aanneemt, stop met voeren en kijk of je meer geluid/licht/statische energie kunt blokken – de badkamer kan een optie zijn.
De stromende douche kan wat geluid maskeren. De metalen afvoerpijpen zijn potentieel aardende apparaten – veel honden gaan tegen ze aan zitten, misschien om de statische elektriciteit te reduceren. Eileen Watson waarschuwt juist tegen de badkamer als schuilplek gedurende onweer vanwege het kleine maar significante risico op blikseminslagen.

Zou je een bange hond moeten aanhalen. Wees voorzichtig met het aanhalen van een bange hond gedurende luide gebeurtenis (m.n. vuurwerk). Het kan ervoor zorgen dat jullie je allebei beter voelen maar kijk naar de hond. Stop als je ziet dat het aanhalen de angst vergroot, dat kan gebeuren door 3 verschillende mechanismen, dit wordt hier uitgelegd.

4. Feromonen en geuren

 Adaptil (voorheen D.A.P.) is een synthetische versie van geuren die de moederhond uitscheidt om haar pups gerust te stellen. De Adaptil is beschikbaar als halsband, diffuser of spray. Honden die een Adaptil halsband droegen scoorden half zo hoog op angst dan de controle groep op donderslagen in 1 studie (Landsberg et al., 2015). Sommige van deze halsbanden behielden het effect gedurende 3 maanden (Nicolas et al., 2022).

Studies wijzen uit dat sommige geuren een rustgevende en angst reducerende effect hebben, zoals de verspreiding van verdunde essentiele olien van lavendel of kamille.

In een studie naar reis gerelateerde opwinding waren honden minder vocaal en minder onrustig qua beweging wanneer ze werden blootgesteld de geur van lavendel dan zonder die geur.

In een opvang gaven lavendel en kamille een zelfde soort resultaat, terwijl rozemarijn en pepermunt een tegengesteld effect hadden (Graham et al., 2005).

 

5. ‘Inbakeren’/druk

Bekijk hoe jouw hond reageert op aanrakingen tijdens het vuurwerk/onweer, wees voorzichtig omdat aanrakingen de situatie kunnen verbeteren maar verslechteren: als je twijfelt, niet aaien! Een optie is een constante, lichte druk met je arm of tegen de hond aanleunen tot je voelt dat hij ontspant en uitademt.

Dit is natuurlijk geen optie als de hond nog panischer wordt!

Er zijn diverse nauwsluitende kledingstukken voor honden die gebruikt kunnen worden om een constante, diepe kalmerende druk uit te oefenen (Grandin, 1992): Het Thundershirt zorgt ervoor dat de hartslag van honden die last hebben van verlatingsangst omlaag gaat in een recente studie. De makers van het Thundershirt geven aan dat het werkt bij 80% van de honden.

https://www.youtube.com/watch?v=pmwgw2actJg

Het is belangrijk dat het Thundershirt strak wordt aangetrokken, volgens de specificaties – als het shirt losjes wordt gedragen maakt het amper een verschil (King et al., 2014).

Heart rate at baseline and after 15 minutes alone in the kennel. King et al., 2014

De anxiety wrap bedekt meer van de borst en schouders van grotere honden dan het Thundershirt en de bevindingen waren dat de angst voor donderslagen met 47% verminderde en 90% van de honden geholpen werd met de anxiety wrap.

Als je geen handige druk-wrap hebt, kun je die zelf maken: https://www.youtube.com/watch?v=N83oXBZy0KM

Een recent onderzoek waarbij 23 honden meededen aan een combinatie therapie van accupunctuur met conventionele effectieve behandelingen (SD/CC en alprazolam) wees uit dat 77% van de honden in een 4 maand durende behandeling waren geholpen. Een verbetering van 50% tov de conventionele behandeling. De auteurs geven aan dat toekomstige gerandomiseerd controle onderzoek nodig is om deze bevindingen op waarde te kunnen schatten (McDowell &Shiau, 2022).

 

6. Oefening en massage

Maak, als het even kan, een lange wandeling met je hond om wat energie kwijt te raken op een rustig moment op een rustige plek. Is er al sprake van vuurwerk of onweer, breng je hond dan niet onbedoeld of juist bedoeld naar het geluid toe.

Zorg dat je hond zich kan ontlasten zo dicht mogelijk op de gebeurtenis. Als het vuurwerk of onweer al is begonnen, ga dan alleen naar buiten als het niet anders kan. Houd hem, voor de veiligheid, aan de lijn. Idealiter reageert je hond op een ontlastingsignaal: https://www.preventivevet.com/dogs/four-easy-steps-to-teach-your-dog-to-go-potty-on-cue.

Als je vertrouwd bent met Tellington Touch, is het een goed idee om het te oefenen. Als je er niet vertrouwd mee bent, vraag dan een TTouch professional om hulp. Lichaamscontact zorgt voor het vrijkomen van feel-good-hormonen zoals oxytocine in de bloedbaan en kan zo zorgen dat zowel de eigenaar als dier kalmeren: https://www.youtube.com/watch?v=BUSDe-KFTwk

Wees je er echter bewust van dat aaien tijdens het vuurwerk, als de hond al heel gestresst is, er onbedoeld voor kan zorgen dat het de stress verhoogt. Als je het niet zeker weet wordt geadviseerd dat je of aait voordat het geluid begint om de hond te helpen ontspannen of wanneer de hond geen tekenen van angst vertoond (zoals bevriezen, hijgen of onrust)


7. Voeding en medicatie (verkrijgbaar zonder consultatie dierenarts)

Bepaalde voeding bevat tryptofaan, een precursor (voorloper) van serotonine in de hersenen en zou een kalmerend effect hebben op angstige honden. Van het Calm Canine Diet is aangetoond dat angst gerelateerd gedrag bij honden verminderd en dat het hun vermogen om om te gaan met stress vergroot (Kato et al., 2012).

In een gerandomiseerd, placebo gecontroleerd, dubbel blind onderzoek bij 52 honden is aangetoond dat het nutraceutical CALMEX® stress gerelateerde reacties op onweer en vuurwerk verminderd met bij 60%. CALMEX® bevat 2 aminozuren, een plantenextract en diverse B-vitaminen en sorteert effect binnen 30-60 minuten (Eaton et al., 2021).

Adaptil tabletten hebben aangetoond vuurwerkangst scores met 50% te verminderen gezien over een periode van 7 dagen. Deze tabletten hebben effect binnen 2 uur (Giussani et al., 2014).

De Bach Rescue Remedy is een kruidentinctuur die wordt aangebracht op de oren of toegevoegd aan het drinkwater. Studies bij mensen hebben aangetoond dat bij mensen met een bepaald temperamenten de menselijke variant kan zorgen voor een vermindering van de angst (Yang, 2012). Bij honden, wordt gemeld dat het binnen een uur na aanbrengen of binnenkrijgen effect heeft maar daar is geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan.

Niet-psychoactieve Cannabinoide (CBD) zou angst kunnen verminderen in lage doseringen, en er zijn hondenkoekjes die deze substantie bevatten zoals Treatibles of Canna-pet. De producenten van Treatibles claimen dat ze effect hebben binnen 5 minuten tot een uur en 83% van de hondeneigenaren claimen dat Canna-pet helpt bij angst (maar lees door en bekijk ook vooral de uitkomst van wetenschappelijk onderzoek mbt geluidsangst in het bijzonder).

Er is in de veterinaire wereld zorg over de ontkoppeling van wetenschappelijk bewijs en de publieke opinie/perceptie over onderwerp Cannabinoide hondenkoekjes en het risico van onzuivere producten die THC bevatten, het psychoactieve ingrediënt van cannabis, dat giftig is voor honden. De essentiele uitdaging is dat de effecten zichtbaar en ongecontroleerd zijn, de reacties van de eigenaren heel enthousiast zijn maar recent onderzoek lijkt te wijzen op ‘zorgelijke veranderingen in een leverenzym met een sleutelfunctie’ naast andere effecten (Prinold, 2019). Dus voorzichtigheid en consultatie van een dierenarts wordt aanbevolen zolang er nog onvoldoende bekend is over dit onderwerp en meer onderzoek wordt gedaan, In 2020 toonde een blind onderzoek aan dat er geen aanwijzingen waren dat Cannabidiol (CBD) een angst verminderend effect had op geluid fobieën bij honden (Morris et al., 2020).
 

Melatonine is een andere snel gemaakte keuze die alleen gebruikt zou moeten worden in overleg met een dierenarts. Melatonine kan invloed hebben in de voortplantingscyclus bij teefjes.

 

Alle eerdergenoemde tips bevatten de mogelijkheden die je hebt vlak voordat het vuurwerk (of onweer) losbarst!

Veel van de eerdergenoemde tips zijn samengebracht in deze korte film van Susan Garrett. Je kunt ze hier in werking zien. Wees je bewust van het feit dat ze aangeeft dat je een combinatie van de verschillende benaderingen het best werkt MAAR voorkom dat je je hond overspoelt door ze allemaal tegelijk te proberen, laat je leiden door het gedrag en de reacties van je hond!!
https://www.youtube.com/watch?v=DpMI4KRiJPI&t=3s